Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009

"ΟΥΔΕ ΒΑΛΛΟΥΣΙΝ ΟΙΝΟΝ ΝΕΟΝ ΕΙΣ ΑΣΚΟΥΣ ΠΑΛΑΙΟΥΣ"

(Μτθ. 9,17)


Δε νομίζω να αμφιβάλλει κανένας πως η σημερινή πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική από αυτή που γνωρίζαμε ακόμη και πριν από 5 ή 10 χρόνια. Αλλοίμονο σ’ εκείνον που δεν το έχει κατανοήσει ή προσπαθεί να ερμηνεύσει (και να ζήσει) στο σήμερα χρησιμοποιώντας ξεπερασμένες πρακτικές. Είναι σίγουρο πως θα αντιμετωπίσει δυσκολίες οι οποίες δε θα αφορούν μόνο αυτόν αλλά και όλους αυτούς που επηρεάζει.

Επομένως, όποιος επιθυμεί να αρθρώνει (και να έχει) λόγο για τα δημόσια πράγματα θα πρέπει να γνωρίζει πως αυτό συνεπάγεται παρέμβαση που θα έχει ως βάση τη γνώση των σημερινών προβλημάτων και αγωνιών και όχι αυτή που αφορούσε παλαιότερες δεκαετίες. Αυτό βέβαια είναι γνωστό, και γι’ αυτό στο σύνολο σχεδόν των ανθρώπινων ομάδων οι απόμαχοι είτε δημιουργούν δικά τους σωματεία ή αρκούνται στο ρόλο του επίτιμου εταίρου και όχι του άμεσου διαχειριστή ζητημάτων που αφορούν εν ενεργεία μέλη τους.

***

Το μάθημα των Θρησκευτικών αποτελεί, όπως είναι γνωστό, μέρος του σημερινού Αναλυτικού Προγράμματος. Δε χρειάζεται να τονιστεί πως διδάσκεται δύο ώρες την εβδομάδα στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση με θεματολογία που περιλαμβάνει ζητήματα από τη Βίβλο, την Εκκλησιαστική ιστορία, τη Λειτουργική, τη Δογματική και την Ηθική της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ενώ δίνονται ελάχιστα και αποσπασματικά στοιχεία για τις χριστιανικές ομολογίες και τα θρησκεύματα. Παρά το γεγονός πως πολλοί συμπολίτες το θεωρούν «δευτερεύον μάθημα» κάτι που οφείλεται βασικά στη μη ένταξή του στο σύστημα για την πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, ο θόρυβος γύρω από αυτό είναι συνεχής, ενώ φωνές που μιλούν για την αναβάθμισή του και άλλες που το αμφισβητούν ακούγονται συνεχώς.

Τα παραπάνω σημαίνουν πως αυτοί που διδάσκουν το μάθημα θα πρέπει να βρίσκονται σε συνεχή διάλογο με όλες τις τάσεις που το αφορούν. Βασικά συστατικά του θα πρέπει να είναι η έλλειψη φοβικότητας , η εγκατάλειψη οποιασδήποτε αμυντικής στάσης που μόνο αρνητικά μπορεί να προκαλέσει και η απάλειψη συνδρόμων δημιουργίας «εχθρών» που πρέπει να καταπολεμηθούν από αυτούς που πιστεύουν πως κατέχουν –αυτοί και μόνο αυτοί- την αλήθεια.

Ταυτόχρονα είναι σημαντικό να υπάρχουν και εχέγγυα για να μπορεί το θρησκευτικό μάθημα να θεωρείται σύγχρονο. Δεν είναι δυνατό στην εποχή του διαδραστικού πίνακα να προσπαθεί κάποιος να το υπερασπιστεί με επιχειρήματα, τα οποία μπορεί να έπειθαν τον άνθρωπο της δεκαετίας του 1960 ή του 1970 αλλά σήμερα μάλλον προκαλούν θυμηδία.

Εκτός όμως από το διάλογο για μία συνολικότερη αναβάθμιση του μαθήματος είναι αναγκαίο να υπάρχουν και προτάσεις για την καλύτερη προσφορά του. Αυτές σίγουρα μπορούν να τις κάνουν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι. Φυσικά αυτό δε σημαίνει πως πρέπει να στερηθεί κάποιος άλλος το δικαίωμα να έχει λόγο. Δε θα πρέπει όμως να έχει την απαίτηση να θεωρείται αυτός έκφραση των μάχιμων της έδρας που γνωρίζουν τις σημερινές ανάγκες και τις προτεραιότητες.

Αυτές οι προτάσεις χρειάζεται να πείσουν την κοινωνία για την αξία των Θρησκευτικών και θα αναδείξουν τη σημαντική προσφορά του στη δημιουργία της προσωπικότητας του νέου ανθρώπου. Εδώ λοιπόν χρειάζεται και πλήρης κατανόηση της σημερινής πραγματικότητας –που θα συμβάλλει αποφασιστικά στη δημιουργία σύγχρονων Αναλυτικών προγραμμάτων για το μάθημα, αφού αυτό αυτονόητα αφορά σημερινούς μαθητές- και διάθεση για καλόπιστο διάλογο με όλους χωρίς κανένα φοβικό σύνδρομο, όπως τονίστηκε και προηγουμένως. Αν υπάρχουν αυτά τότε δε θα υπάρξει κανένα πρόβλημα για το μάθημα και τους Θεολόγους αν όχι μάλλον θα πρέπει να κινηθούμε όλοι για τη δημιουργία τους.

Κυριακή 17 Μαΐου 2009


H TAYTOTHTA TOY "ΣΗΜΕΙΟΥ"


Νομίζω πως από την πρώτη στιγμή της εμφάνισης του ΣΗΜΕΙΟΥ (ως τοποθεσίας web) έγινε γνωστή η ταυτότητά του: είναι μία απόπειρα παρέμβασης στη Θεολογία, που προσπαθεί να αναδείξει τον ποιητικό και συνάμα προφητικό λόγο της. Αυτό βέβαια ισχύει και για το blog που έχει το ίδιο όνομα. Δεν είναι δηλαδή ούτε απολογητικές ούτε ομολογιακές σελίδες, και δεν έχουν καμία αμυντική διάθεση. Επομένως οι αγαπητοί φίλοι που προσπαθούν να ανοίξουν έναν αντίστοιχο διάλογο από τις σελίδες του ΣΗΜΕΙΟΥ μάλλον θα πρέπει να επιλέξουν άλλο χώρο.

Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2009

ΣΑΒΒΑΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗςΣ Ο ΑΙΩΝΙΟΣ ΕΦΗΒΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

Μόλις πληροφορήθηκα πως δε βρίσκεται πια ανάμεσά μας ο δάσκαλος μας Σάββας Αγουρίδης, ο αιώνιος έφηβος της θεολογίας. Ήταν από αυτούς που μας έκαναν υπερήφανους που σπουδάζαμε θεολογία. Πιστεύω πως μαζί με τον Χρήστο Ανδρούτσο, τον Παναγιώτη Τρεμπέλα και τον Νίκο Νησιώτη ήταν οι κορυφές της ελληνικής θεολογίας κατά τον 20ο αιώνα. Κρίμα που δεν έγινε ακαδημαϊκός, γιατί το άξιζε και με το παραπάνω.
Τα μαθήματά του ήταν αξεπέραστα. Παρακολουθούσαμε την ερμηνεία που έκανε στην Επιστολή προς Κορινθίους και λέγαμε πως αξίζει που έχουμε εισαχτεί σε αυτή τη σχολή. Προσιτός και αγαπητός σε όλους είχε πάντα έναν καλό λόγο και ένα χαμόγελο. Όταν του έστειλα ένα πρωτόλιο, μία εργασία μου γεμάτη λάθη, για να τη δει, όχι μόνο δεν την αγνόησε, αλλά μου έστειλε τις συμβουλές του, πολύτιμες όπως πάντα, και βιβλία  από την προσωπική του βιβλιοθήκη για να ενημερωθώ για το θέμα.
Τα έργα του αποτελούν σημαντικό υλικό για κάθε διανοούμενο, όπως του άρεσε να αποκαλεί τους αναγνώστες των έργων του, τιμώντας τους με αυτό τον τρόπο. Σταχυολογώ μερικά από αυτά που μου έρχονται στο μυαλό: Ιστορία των Χρόνων της Καινής Διαθήκης, Υπόμνημα στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, Υπόμνημα στην Αποκάλυψη, στις  Ιωάννειες επιστολές, Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος και πάρα πολλά ακόμη.
Ήταν ένας μεγάλος επιστήμονας. Απεχθάνονταν το συντηρητισμό, την παραδοσιαρχία και τους δήθεν. Ευθύς άνθρωπος, έλεγε πάντα με παρρησία τη γνώμη του, γνωρίζοντας πως υπηρετεί την αλήθεια.
Δάσκαλε καλό ταξίδι! Θα είσαι πάντα μέσα στις καρδιές μας.

Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2009

Βρήκα αρκετά ενδιαφέροντα τα θέματα του Γνωστικού αντικειμένου που έπρεπε να απαντήσουν οι θεολόγοι στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ στις 31-1-2009 (www.asep.gr/portal-files/dynamic/ps0downloads/3p2008/a/THEOLOGON_GNOSTIKO.pdf ). Νομίζω πως καλύπτουν όλα τα ζητήματα που πραγματεύεται η ύλη σε Γυμνάσιο και Λύκειο. Στο Ερώτημα 1 που αφορά την Πασχάλια Επιστολή του Διονυσίου Αλεξανδρείας πάντως θα προτιμούσα μία άλλη ερώτηση πιο συγκεκριμένη για την επικαιροποίηση του θέματος, και ίσως θα έπρεπε να προστεθεί και άλλη μία που να συνδέεται με το ιστορικό πλαίσιο της εποχής που γράφτηκε το κείμενο. Ας μη ξεχνάμε ότι η χριστιανική διδασκαλία είναι κατεξοχήν "ιστορική".

Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2009


Μία ημέρα γεμάτη βροχή...Σκέφτομαι το μάθημα των Θρησκευτικών.....Τι πρέπει να γίνει, ώστε η αξία του να θεωρείται δεδομένη από όλους και να μην υπάρχουν απαλλαγές από αυτό; Ίσως το πρώτο (επιτακτικό) βήμα θα έπρεπε να είναι η δημιουργία καινούργιων αναλυτικών προγραμμάτων. Σίγουρα χρειάζονται. Προσπαθώ να είμαι αισιόδοξος γι' αυτό. Είναι κάτι που όλοι οι θεολόγοι το έχουμε ανάγκη...

Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2009

ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΒΙΒΛΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Ένα καταπληκτικό blog που το συστήνω ανεπιφύλακτα σε όλους. Είναι το Ιστολόγιο βιβλικών σπουδών / Biblical Studies Blog της κ. Αικατερίνης Τσαλαμπούνη. Με συνεχή ενημέρωση, με ουσιαστικά και κατατοπιστικά σχόλια είναι πραγματικά μία σπουδαία δουλειά που της αξίζουν πολλά συγχαρητήρια.
Η δ/νσή της σελίδας είναι
http://biblicalstudiesblog.blogspot.com/